OBESITATEA

OBESITATEA

*Zer da?

Obesitatea tratatu ahal den gaixotasun kroniko bat da. Problema hau arrisku asko darkartza,gaixotasun espezifiko batzuk larriagotzen dituelako (diabetesa, hipertensioa, problema kardiobaskularrak eta batzuetan minbizia mota batzuk ere).

*Obesitate motak

Lau obesitate mota desberdintzen dira.

Androide Obesitatea: Aurpegian, lepoan, enborrean eta sabelaldearen goiko partean kokatzen da.Gizonezkoetan ohikoena da.

Ginekoide Obesitatea:Beheratutako sabelaldeetan, aldaketan, ipurmasailetan eta ipurdietan da nagusi. Emakumezkoetan ohikoagoa da.

Obesitate morbidoa: Gure mendeko gaixotasunetako karakteristikoenetako bat da, batez ere lotuta dauzkan konplikazioengatik. Bakarrik tratatu ahal da kirurgiarekin, dietak ez dutelako inolako efekturik egiten.

Haurren Obesitatea: Obesitate exogenoa nutrizio gaixotasuna da eta honela definitzen da: behar dutena baino balio kaloriko handiagoko dieta baten kontsumoaren ondorioz, haurrek gehiegizko gorputz gantza izatea.

Dirudienez, egiaztatuta dago gehiegizko pisua %20koa edo 25ekoa denean osasunerako arriskuak handiak direla.

*Obesitateak sortu ahal dituen gaixotasunak

·Diabetesa

·Osteoartritisa

·Loaren Apnearen Sindromea

·Kardiopatia iskemikoa

·Istripu zerebrobaskularrak

·Minbizi mota batzuk

Zein elikagai eragiten dute obesitatea?

Harvard Osasun Publikoko Eskola ikasketa bat egin zuten gai honi buruz eta ikasketaren emaitza elikagai hauek noziboenak bezala ipini zituen.

1.Patata frijituak.

2.Bestelako patatak

3.Edariak azukrearekin

4.Haragi gorriak

5.Haragi gorriak ez prozesatuak

DIETA OREKATU BAT

Elikadura orekatua eta ariketa asko egitea

Gehiegizko pisua jaisteko elikadura orekatu bat eta ariketa erregular baten plana jarraitu behar dugu.

Hau egiteko elikagai hauek izango ditugu kontuan:

·Esnekiak. Esnea eta yogurtak gaingabetuak izango dira; gazta, leana. Aholkatzen da 2-3 razio egunero jatea, kaltzio kantitate egokia jaten dugula zihurtatzeko.

·Haragiak eta arrainak. Korte leanak autatu eta gantza kendu egosketa baino lehen. Hegaztien kasuan azal guztia kendu beharko duzue. Elikagaiak aberatsak gantz saturatuetan sahiestuko ditugu, hestebeteak eta hirugiharra bezala. Aholkatzen da arraina kontsumitzea gutxienez 3 aldiz astean.

·Arrautzak. Dietan sartuko dira, baina egosiak edo uratik pasatuak, frijituak sahiesten.

·Zerealak, lekaleak eta tuberkuluak. Karbono hidrato konplexuak ematen digute batez ere, oso erabilgarriak gosearen kontrolean, asetze sentsazioa handitzen dutelako. Talde honetik, opilak kenduko dira (croissants, ensaimadak, magdalenak, donutak, etabar).

·Fruituak eta barazkiak. Autatu fruitu gordinak, sahiesten pieza egosiak edo gutxiago asetzen duten esnekiak. Aholkatzen da barazki eta hortaliza asko jatea. Onena fruitu eta barazkien 5 razio egunero jatea da.

·Gantzak eta olioak. Erabili gantz gutxi daukaten metodoak (plantza, labea, papillotea). Aholkatzen da erabiltzea birjin extra oliba olioa.

·Azukrea eta deribatuak. Murriztu elikagaiak azukre askorekin: azukrea, marmelada eta freskagarriak. Bere lekuan edulkoranteak eta freskagarri dietetikoak erabili.

Inportantea da gogoratzea ariketa fisikoa egitea ezinbestekoa dela gehiegizko pisua tratatzeko, batez ere mantenimendu etapan, galdutako pisuaren berreskuraketa sahiesteko.

NIRE IRITZIA

Nire ustez obesitatea gauza oso serio bat da, hainbeste gaixotasun sortu ahal dituelako. Pisua orekatua izan behar da. Ezta gehiegizko pisuarekin egotea ezta anorexikoa. Pisua ez da inporta dena, inportatzen duena osasuna da.

WILLIAM HERONDALE

William Herondale

The Infernal Devices-ko spoilerrak dauzka.

William (Will) Owen Herondale "The Infernal Devices" sagaren pertsonai nagusietako bat da. Londreseko Institutuan bizi zen eta geroago Tessa Gray-rekin ezkondu zen.

BIZITZA

Will familia gales batean jaio zen itzal-ehiztaria zen. Edmund Herondale eta Linette Owens-en semea, arreba zaharrago bat zeukan, Ella, eta arreba txikiago bat Cecily. Bere aita mundana batez maitemindu zenez "La Clave-a" utzi zuen itzal-ehiztari bat zen. Sei urte zituenean iztal-ehiztariak "Enclave"-ari batu nahi bazuen galdetu zioten baina berak uko egin zien. Hala ere hamabi urte zituenean bere aitak, bere itzal-ehiztari urteetatik gordetzen zuen pyxis bat aurkitu zuen. Ireki zuenean deabru bat askatu zuen, eraso ziona. Bere arrebak eszena ikusten du eta deabruari erasotzen dio, baina deabrua indartsua denez irabazten dio. Bere arreba lurzoruan dagoenean deabrua Will madarikatzen du eta esaten dio une horretik aurrera maitatzen dioten pertsonak hilko direla.

Aurreko goizean Will-en arreba, Ella, hilda dago. Pentsatzen bere madarikazioaren erruz izan dela Will bere etxetik joaten da, Londreseko Institutora, bere familia babesteko. Ez zuen bere aitak berriz ikusi. Jem Carstairs-en lagunik onenan bihurtu zen, Shangai Intitutotik etorri zenean. Hamalau urte ziztenean parabatai-an bilakatu ziren.

Printzipe Mekanikoan, konturatzen da Tessa beraz maitemintzen ari dela eta bera Tessa-s maitemintzen ari dela. Tessa-s urruntzen saihatzen da madarikazioaz ez hiltzeko, baina ezin duenez Magnus Bane-ri esaktzen dio laguntza, madarikatu zuen deabrua inbokatzeko.

Magnus deabrua konbokatzen du, Marbas, madarikazioaren boluntatea askatzeko, baina Marbas esaten die ez dagoela inolako madarikaziorik eta zin egiten die. Berak, esaten dio Will-ri, Ella hil zela erasoan zaurituta izan zelako. Will Institutora joaten da, pozgaatik saltoak ematen eta Tessa-ri maite duela esaten dio. Bere zoriona oso motza da, Tessa esaten diolako Jem-rekin konprometitu dela. Will, bihotza apurtutarekin, Tessa-ri esaten dio ez hizt egiteko Jem-ri bere sentimenduez eta zoriona similutzen du. Will 78 urterekin hil zen zahartasunagatik.

NORTASUNA

Zakarra eta arroputza izan ohi da, beti bere agudezia eta sarkasmoa erabiltzen. Bere erakargarritasunaz kontzientea da eta erabiltzen du bera nahi duena lortzeko.

Bere bizitza arriskuan jarriko zuen maite dituen pertsonengatik. Bere burua asko sakrificatzen du. Asko irakurtzen du eta oroimen bikaina du. Aipu bat aurkitzen du egoera guztientzako eta, askotan bereak propioak egiten ditu. Arrazoia izatea maite du. Gauetan irtetzen da eta hurrego egunean bueltatzen da jokoz, edariz, putetxez eta bestelako gauzak txarto ikusiei buruzko istorioak kontatzen. Hori guztia gezurra da, jendea ez hurbiltzeko eta afektua ez hartzeko forma da, horretarako, benetan krudela izateko gai da nahiz eta gero bere hitzez damutu. Benetan oso arduratsua da baloratzen dituen pertsonekin eta bere bizitza arriskuan jarriko zuen haiengatik zalantzarik gabe.

Ahateen aurkako gorroto kurioso bat dauka txikitatik.

Gaixotasun batean sinesten du, guztiek esaten dutena fiktizia dela, deabruzko bazanga. Baina Printzipe mekaniokoan deskubritzen dute gaixotasuna existitzen dela, Benedict Lightwood daukalako.

Will guztiekin oso krudela izan ohi da Jem-ekin izan ezik sinisten duelako madarikazioa ez dela aktibatuko bere bizitza motz gatik. Jem-en gauzak ikustekoargitasunagatik bere parabataian bilakatzen da baina dena hasten da ezagutzen diren momentutik Jem-en sinpletasunagatik eta adeitasunagatik.

FISIKOA

Will begi urdin sakonak dauzka (zeruaren kolorea gauaren bordean, hain zuzen) eta ile beltza bere begietan erortzen dena. Karakteristika finak dauzka: altua da, oso pomulo altuak,oso hegal luzeak, espain mamitsuak eta lepo dotorea. Oso muskulosoa da. Aipatzen da 1.80 metro neurtzen duela. Esku kallosoak dauzka bere formazioagatik itzal-ehiztari bezala.

HARREMANAK

Tessa Gray

Historiaren hasieran Aingeru Mekanikoan, Will oso traxto tratatzen zuen. Bera, James Carstairs kenduta, Will barre egitea lortu ahal duen bakarra da. Bere anaia, Nathaniel Gray erreskatatu zuten borroka bitartean, Will banpiro bati hozka egiten dio. Institutora bueltatzean, atikoan geratzen da ur dohatsua edateko banpiroaren odola bere sistematik kamporatzeko. Tessa bera egiten ari dena ikusten du eta Will Tessa musukatzen du. Baina gero egin zuenaz errukitzen da eta Tessa sahiesten sahiatzen da. Liburuaren amaieran, hilda dagoela pentsatzen duenean, hutsu sentitzen da eta dena galdu bazuen bezala. Bizia dagoelaz konturatzen denean, Tessa harritze da Will beraz kezkatzen dela konturatzean, agian behar duena baino gehiago.

Azkenean, Will Tessari insinuatzen dio emagaldu bat dela eta antzua izan ahal dela, Tessa harrituta eta triste uzten tratatu duen formagatik.

Baina Printzipe Mekanikoan daukigu Will bere arrazoiak izan zituela hori egiteko. Bigarren liburuan, Will sahiatzen da Tessa-s ahazten baina ez zuenez lortu, Magnus Bane bilatzen du madarikatu zuen deabrua inbokatzeko eskatzeko, eta horrela behartu madarikazioa apurtzen, Tessa-rekin egon ahal izateko.

Jakiten dutenean Jessamine traidore bat dela, Tessa beraz mozorrotzen da Lightwood-en dantzan. Festako balkoian muxukatzen dira, baina Magnus momentua apurtzen du.

Dakienean ez daukala inolako madarikaziorik, Tessa-ri beraz maiteminduta dagoela esaten dio baina ella kontatzen dio Jem ezkontza proposatu diola eta berak baietz esan diola. Will esaten dio esan dion guztiaz ahateko eta Jem beraien konpromisua anunziatzen duenean afarian, Will brindis bat egiten du Jem eta Tessa-ren ohorean, beraiengatik zoriontsu dagoela simulatzen.

Printzesa Mekanikan, Cadair Idrisera joaten denean Tessa salbatzera eta esaten dionean Jem hil dela (gero egia ez den gauza, Jem Anai Isil batean bilakatzea erabaki duelako) Tessa eta Will negar egiten dute elkarrekin ordu batzuetan zehar eta azkenean ohean amaitzen dute Tessa Will maite duelako eta pentsatzen dutelako elkarrekin egongo diren eguna izango delako Magisterra Will aurkitzean hilko duelako, baina azkenean (beti bezala) Magnus ustekabean aurkitzen ditu.

Printzesa Mekanikaren epilogoan jakiten dugu Will eta Tessa ezkontzen direla. Eta 2 seme ditzutela, James,Jem-ren ohorean eta Lucie, zihur aski Lucie Minette-gatik, Will eta Tessa Bi hiriko ipuina maite dutelako.

Bere semeak The Last Hours deitutako saga bateko protagonistak izango dira.

James Carstairs

Institutora heltzen denean, Will entrenatzen ari da eta Charlotte aurkezten ditu, baina Jem-en adeitasunaren arren, Will-ek mespretxatzen eta txarto tratatzen du hiltzen ari delako. Baina ikusten Jem-ni ez diola inolako eraginik egiten galdetzen dio ia benetan hiltzen ari dela eta Jem baieztatzen du, Will barkamena eskatzen dio eta momentu horretik hasten da beraien arteko afektua.

Ez dio ezer esan madarikazioari buruz, baina adiskidetasun oso estu bat daukate, anaiak bezala. 14 urte zituztenean, Will Jem-ni galdetu zion ia bere parabatai-a izan nahi bazuen. Jem uko egin zion, gehiago bizi izango zen pertsona bat bere parabatai-a izan behar zuen aitzakiarekin. Baina Will-en aurka apostu bat galtzen duenean ezpaten borroka batean, onartzen du.

Tessa-ren aurretik, Jem benetan inportatzen zitzaion eta afektua erakusten zuen pertsona bakarra zen. Pentsa zuen madarikazioa ez ziola Jem-ni afektatutako bera hiltzen ari zelako.

Jem Tessa-z maiteminduta dagoela konturatzean, bere maitasuna sakrifikatzen du eta zoriontzu egotea fingitzen du. Hirugarren liburuan, Tessa salbatzera joaten denean Jem-erkin lotzen duen binkulua apurtzen da eta Tesa-rekin negar egiten dute bere heriotzagatik, baina gero jakiten dute Jem bizirik dagoela, eta orain Zachariah Anaia delaz.

Informazioa:http://es.shadowhunters.wikia.com/wiki/William_Herondale

Etorkizuna

2300ean pertsonak nola biziko diren nire ustez.

Nire ustez etorkizunean zientzialariek eguzki-sistematik kanpo joateko posibilitatea

aurkituko dute. Pertsonek planeta guztietan bizitzeko aukera izango dute, Lurra izan ezik.

Venus izoztea lortuko dute eta turismo-planeta izango da.

Lurran ura agortuta egongo da eta Marte izango da uran daukan planeta bakarra. Ura oso baliotsua izango da eta bakarrik aberatsek edan ahal izango dute. Baina gizakiak bere gorputza aldatzeko gai izango dira eta ez dute urik beharko. Ura luxuzko produktu bat izango da. Champagne-a baino askoz garestiagoa.

Zientzialariak ikertzen egongo dira egun osoan, denbora-makina bat sortzeko eta atzerantz joateko, Lurrean ura ez desagertzeko. Bere garaian ura desagertzen hasi zenean oso krisis handia sortu zelako eta ia pertsona guztiak hil zirelako. Tragedia bat izan zen.

Planeta bakoitzean sektore bat landuko da. Adibidez: Marten uraren sektorea landuko dute. Gose jokoetan bezala.

Zuhaitzak ez dira existituko eta ez da ez libururik, ez paperik, ez arkatzik... egongo. Dena ordenagailuz egingo da eta teknologia oso aurreratua izango da.

Ez da gaixotasunik egongo zientzialariek ezabatzeko modua aurkituko dutelako. Gauza on bat dirudi baina gauza negatiboak ekarriko ditu.

Populazioa gehiegi hasiko da eta neurriak hartu ezin beharko dira. Eskolak ez dira gureak bezalakoak izango. Ikastola bakoitzak gauza batean heziko du. Adibidez: Zientzialari-familia batetik bazatoz, zientzien ikastolara joango zara.

Kirolak oso bestelakoak izango dira. Futbola eta atletismoa ez dira existituko eta bestelako kirolak ordenagailuz jolastuko dira. Horren ondorioz, pertsonak pixkat lodiak egongo dira.

Ez da agintaririk egongo. Denak bakean biziko dira eta bakoitza bere buruaren jabe izango da. Delitu grabe bat egiten baduzu, norbait hil, adibidez, herritar guztiek erabakiko dute ezin izango da merezi duzun zigorra. Baina salbuespenak salbuespen, pertsonak oso kontzientziatuak daudenez hilketak oso-oso gutxitan gertatuko dira. Denak armonian biziko dira.